Taks op de omzetting van toonderaandelen vernietigd door het Grondwettelijk Hof
Met de wet van 14 december 2005 houdende afschaffing van effecten aan toonder werden alle houders van effecten aan toonder verplicht om hun toondereffecten uiterlijk tegen 31 december 2013 om te zetten in gedematerialiseerde effecten of effecten op naam.
Om te vermijden dat die omzetting maar eind 2013 zou plaatsvinden, voerde de regering met de wet van 28 december 2011 houdende diverse bepalingen een taks in die omzettingen gerealiseerd in de loop van het jaar 2012 aan 1% belastte. Voor omzettingen vanaf 1 januari 2013 bedroeg die taks 2%.
Naar aanleiding van een prejudiciële vraag van het Belgisch Grondwettelijk Hof sprak het Europees Hof van Justitie zich op 9 oktober negatief uit over deze omzettingstaks (C-299/13 ISABELLE GIELEN/MINISTERRAAD). Naar het oordeel van het Hof is deze taks immers in strijd met de Europese Richtlijn 2008/7/EG van 12 februari 2008 die elke indirecte taks op het bijeenbrengen van kapitaal en de uitgifte van aandelen verbiedt. Het voorgaande houdt in dat “het verbod om de uitgifte van aandelen aan een indirecte belasting, in welke vorm ook, te onderwerpen, zich verzet tegen een belasting op de omzetting van reeds uitgegeven aandelen aan toonder in gedematerialiseerde effecten of in effecten op naam”.
Het Grondwettelijk Hof heeft nu de zienswijze van het Hof van Justitie in de voor haar aanhangige procedure gevolgd en aldus de wet van 28 december 2011 houdende diverse bepalingen (althans wat het gedeelte van de omzettingstaks betreft) vernietigd (GwH 5 februari 2015, arrest nr. 12/2015).
Hierdoor kunnen alle in 2012 en 2013 betaalde taksen op de omzetting van effecten aan toonder worden teruggevorderd. Artikel 18 van de Bijzondere Wet van 6 januari 1989 op het Grondwettelijk Hof staat een termijn toe van zes maanden te rekenen vanaf het moment van publicatie van het arrest in het Belgisch Staatsblad, gedurende dewelke men het beroep kan instellen tegen de onterechte betaalde omzettingstaks. Noteer dat het de emittent van de effecten (in geval van omzetting in effecten op naam) dan wel de financiële instellingen (in geval van omzetting in gedematerialiseerde effecten) zullen zijn die de terugvordering van de taks moeten vragen (cfr. artikel 223bis Wetboek diverse rechten en taksen).